การจัดกิจกรรม ศิลปะสร้างสรรค์การปั้น

ชื่อเรื่อง การจัดกิจกรรม ศิลปะสร้างสรรค์การปั้นโดยเน้นวัสดุอุปกรณ์ ธรรมชาติในท้องถิ่น เพื่อพัฒนาความ      สามารถในการใช้กล้ามเนื้อเล็กของเด็กปฐมวัย ชั้นอนุบาลปีที่ 1 โรงเรียนบ้านเขาตาว

ผู้วิจัย ชุติมา แก้วแท้
ปีที่วิจัย 2550
โรงเรียน บ้านเขาตาว
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายสำคัญเพื่อศึกษาประสิทธิภาพของกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์ การปั้นโดยเน้นวัสดุอุปกรณ์ ธรรมชาติในท้องถิ่นและศึกษาผลความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อเล็กของเด็กปฐมวัยโดยรวมและรายด้าน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยคือ เด็กนักเรียนชาย-หญิง อายุ 4 ปี กำลังศึกษาอยู่ในชั้นอนุบาลปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2550 โรงเรียนบ้านเขาตาว อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษานครศรีธรรมราช เขต 2 ได้มาโดยวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวนนักเรียน 19 คน ระยะเวลาในการทดลอง 8 สัปดาห์ จำนวน 40 ครั้ง วันละ 30 นาที เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ คู่มือการใช้แผน การจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์การปั้น คู่มือการใช้ นวัตกรรม ศิลปะสร้างสรรค์ การปั้นโดยเน้นวัสดุอุปกรณ์ธรรมชาติในท้องถิ่นและแบบประเมินความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อของเด็กปฐมวัย ได้ค่าดัชนีความสอดคล้องระหว่างความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อเล็กกับจุดประสงค์ IOC อยู่ระหว่าง 0.68 – 1.00 และมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .90 การวิจัยครั้งนี้ใช้การวิเคราะห์ ความแปรปรวน แบบวัดซ้ำ (One-way Reported Measures Anova) และ LSD แบบวัดซ้ำในการเปรียบเทียบแบบรายคู่
ผลการวิจัยพบว่าก่อนและระหว่างจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์การปั้นโดยเน้นวัสดุ อุปกรณ์ธรรมชาติในท้องถิ่น
เด็กปฐมวัยมีระดับคะแนนความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อเล็กแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p<.05 ทั้งโดยรวม (F=1152.832) และความสามารถรอบด้าน คือ ด้านความคล่องแคล่ว (F=303.202) ด้านความยืดหยุ่น (F=364.797)
ด้านความถูกต้องและความสามารถในการควบคุม (F=429.704) ด้านประสานกัน (F=231.186) และด้านการรับรู้โดยใช้ประสาทสัมผัส (F=524.347) โดยการจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์การปั้นเน้นวัสดุ อุปกรณ์ ธรรมชาติในท้องถิ่น ส่งผลต่อความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อเล็กของเด็กปฐมวัยสูงกว่าก่อนทดลองทุกสัปดาห์ แสดงว่ากิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์การปั้นเน้นวัสดุ อุปกรณ์ธรรมชาติในท้องถิ่น มีประสิทธิภาพสามารถพัฒนาความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อเล็ก ของเด็ก

กิจกรรมสร้างสรรค์หรือกิจกรรมศิลปะสำหรับเด็กปฐมวัย

กิจกรรมสร้างสรรค์หรือกิจกรรมศิลปะสำหรับเด็กปฐมวัย

กิจกรรมสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย มีจุดมุ่งหมายเพื่อ

- ให้เกิดความสนุกสนาน เพลิดเพลิน ผ่อนคลายความเครียด
- ส่งเสริมพัฒนาการทางภาษา
- ส่งเสริมและพัฒนาการใช้กล้ามเนื้อมือ
- ส่งเสริมและพัฒนาประสาทสัมพันธ์ระหว่างมือกับตา
- ฝึกทักษะการสังเกต การคิด และการแก้ปัญหา
- ส่งเสริมการทำงาน และการทำงานร่วมกับผู้อื่น
- ส่งเสริมคุณธรรม เช่น  ความรรับผิดชอบ ความมีวินัยในตนเอง การรอคอย

ศิลปะสำหรับเด็กปฐมวัย

ศิลปะสำหรับเด็กปฐมวัย

การจัดกิจกรรมศิลปะให้กับเด็กปฐมวัยในแต่ละวัน นับว่ามีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับเด็กปฐมวัย นอกจากจะได้พัฒนาความแข็งแรงของกล้ามเนื้อเล็กและการประสานสัมพันธ์ระหว่างมือกับสายตาแล้ว กิจกรรมศิลปะยังสอดคล้องกับแบบแผนการเรียนรู้ของสมอง หรือที่เรียกว่า Brain Base Learning (BBL) อีกด้วย เด็กจะได้ฝึกปฏิบัติจริง มีประสบการณ์ตรง เรียนรู้ผ่านการสังเกตและฝึกกิจกรรมอย่างหลากหลาย เพื่อพัฒนาจุดเชื่อมต่อของใยประสาท ภายใต้สภาพแวดล้อมที่ผ่อนคลาย มีอิสระทางความคิด กิจกรรมศิลปะ เป็นกิจกรรมที่สามารถพัฒนากล้ามเนื้อเล็กได้เป็นอย่างดี และยังเชื่อมโยงพัฒนาการของอวัยวะหลายส่วน ทำให้เกิดจุดเชื่อมต่อของใยประสาทที่สามารถพัฒนาไปสู่แบบแผนการเรียนรู้ของสมอง ในการจัดกิจกรรมศิลปะหรือกิจกรรมสร้างสรรค์ ครูควรจัดกิจกรรมให้เด็กมีประสบการณ์ตรงและฝึกปฏิบัติอย่างหลากหลาย หากย้อนอดีต สะท้อนประสบการณ์เดิมด้านการเรียนการสอนศิลปะ คุณครูจะให้นักเรียนวาดภาพทิวทัศน์ในกระดาษวาดเขียน แนวคิดเดิม ๆ คือ ภาพทิวทัศน์จะมีดวงอาทิตย์อยู่ตรงกลางระหว่างภูเขา มีก้อนเมฆ มีต้นมะพร้าวหรือต้นไม้อื่น มีน้ำทะเล มีเรือใบ มีนกบิน ฯลฯ แต่ยุคปัจจุบันการสอนศิลปะเด็กปฐมวัย จะต้องจัดกิจกรรมให้เด็กอย่างหลากหลายรูปแบบนะครับ เช่น - กิจกรรมวาดภาพระบายสี - กิจกรรมเล่นกับสีน้ำ เช่น เป่าสี หยดสี พับสี ระบายสีด้วยนิ้วมือ ฝ่ามือ - กิจกรรมการพิมพ์ภาพด้วยส่วนต่าง ๆ ของร่างกายและวัสดุต่าง ๆ - กิจกรรมการปั้น ขยำดินเหนียว ดินน้ำมัน แป้งโด กระดาษ ฯลฯ - กิจกรรมการพับ ฉีก ตัด ปะ - กิจกรรมการร้อย สาน และการออกแบบ - กิจกรรมการฝนสีด้วยกระดาษทราย ฯ ล ฯ ในการจัดกิจกรรมดังกล่าว ครูสามารถส่งเสริมประสบการณ์การเรียนรู้ที่เพิ่มจุดเชื่อมต่อของใยประสาท โดยส่งเสริมให้เด็กสังเกตรายละเอียดของสิ่งต่าง ๆ พัฒนาการประสานสัมพันธ์ระหว่างมือกับสายตา การพัฒนาระบบกายสัมผัสโดยให้เด็กมีโอกาสสัมผัสรับรู้วัสดุที่มีผิวสัมผัสต่างกันในระหว่างทำกิจกรรมสร้างสรรค์ เช่น ผ้ากระสอบ ผ้าสักหลาด กำมะหยี่ กระดาษทราย กระดาษที่มีผิวสัมผัสต่างกัน ฯลฯ ระหว่างทำกิจกรรมศิลปะ ครูต้องจัดสภาพแวดล้อมให้เหมาะสม เช่น แสงสว่างพอเหมาะ มีเสียงดนตรีเบา ๆ บรรยากาศผ่อนคลาย ทำให้เกิดการเชื่อมโยงสมองส่วนประสาทสัมผัสกับสมองส่วนที่คุมกล้ามเนื้อพร้อม ๆ กัน การเชื่อมโยงสมองซีกซ้ายเข้ากับซีกขวาที่เป็นด้านจินตนาการ ดังนั้น งานศิลปะจึงไม่ควรเป็นการลอกเลียนแบบหรือต้องทำให้เหมือนจริง รวมทั้งไม่เน้นความถูกต้องของสัดส่วน แต่ส่งเสริมพัฒนาการทางอารมณ์ สังคม และความคิดสร้างสรรค์ ทำให้เด็กสนุกสนาน ซึมซับความงามของสิ่งต่าง ๆ รอบตัว มีความมั่นใจ ภาคภูมิใจในผลงานของตน ควบคู่กับความสามารถถ่ายทอดการรับรู้ภายในด้านมิติ รูปทรง ขนาด ระยะ ฯลฯ ตามจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์เด็ก